บัวเป็น พื้ชน้ำ ล้มลุก ลำต้นมีหลายลักษณะ มีแบบ เหง้า ไหล ใบเป็นใบเดี่ยว เจริญขึ้นจากลำต้น โดยมีก้านใบส่งขึ้นมาเจริญใต้น้ำ ผิวน้ำ หรือ เหนือน้ำ รูปร่างของใบส่วนใหญ่กลมมีหลายแบบ บางชนิดมีก้านใบติดอยู่ที่หลังใบ ดอกเป็นดอกเดี่ยวสมบูรณ์เพศ ประกอบด้วยกลีบเลี้ยง 4-6 กลีบ กลีบดอกมีทั้งชนิดซ้อนและไม่ซ้อน มีสีสันแตกต่างกันไปตามชนิด
บัวที่พบ และ นิยมปลูกในประเทศไทยมีอยู่ 2 วงศ์
และ แยกออกเป็น 3 สกุล
1.วงศ์ NELUMBONACEAE
สกุล Nelumbo บัวหลวง หรือ ปทุมชาติ (Lotus)
มีถิ่นกำเนิด แถบเอเชีย ลำต้นเป็น เหง้า และ ไหล
ใบและดอกเกิดจากหน่อ ใบชูเหนือน้ำ ก้านใบและก้านดอกมีหนาม
2. วงศ์ NYMPHAEACEAE
สกุล Nymphaea
อุบลชาติ (Waterlily)
ลักษณะ
ลำต้น อยู่ใต้ดิน เป็นหัว หรือ เหง้า
ใบหรือดอกเกิดจากตา หรือ หน่อ ใบลอยแตะผิวน้ำ ไม่มีหนาม
ออกดอกเดี่ยว
ได้แก่ บัวฝรั่ง บัวผัน บัวเผื่อน จงกลนี บัวสาย บัวนางกวัก บัวยักษ์ออสเตรเลีย
1. จงกลนี
ขอบใบมนถึงแหลม ไม่เป็นระเบียบ
ใบลอยแตะผิวน้ำ
ดอกลอยบนผิวน้ำ
บานตลอดเวลา
(เพราะกลีบดอกมีจำนวนมากเมื่อบาน แล้วจึงไม่สามารถหุบได้)
2. บัวผรั่ง
ขอบใบเรียบ
ใบลอยแตะบนผิวน้ำ
ก้านอ่อนไม่มีหนาม
ดอกลอยเหนือน้ำ
3.บัวนางกวัก
ใบลอยแตะบนผิวน้ำ
ใบแหลมมนไม่เป็นระเบียบ
ที่แปลกกว่าเพื่อน คือ กลีบเลี้ยง จะยื่นออกมาด้านข้างรอบกลีบดอก
4. บัวผันและบัวเผื่อน
ใบลอยแตะบนผิวน้ำ
ใบแหลมหรือมนไม่เป็นระเบียบ
ดอกชูพ้นน้ำ
บัวเผื่อน ดอกจะเล็ก พบได้ในน้ำตื้น
สาเหตุที่เรียกว่าบัวเผื่อน เพราะ เมื่อดอกบานวันแรกจะมีสีขาวนวล พอดอกบานจนใกล้โรย หรือ บานเต็มที่ ดอกก็เริ่มเปลี่ยนเป็นสีชมพู
ปัจจุบันบัวเผื่อนได้ถูกพัฒนาให้มีสีสันหลากหลายสีมากขึ้น
5. บัวยักษ์ออสเตรเลีย
ดอกลอยชูเหนือน้ำ
ใบแหลม หรือ มน ไม่เป็นระเบียบ
ที่พบในประเทศไทย มี 3 สี
สี ขาว ม่วง ม่วงอมฟ้า
6. บัวสาย
ขอบใบเรียบ หรือ ถี่แหลม เป็นระเบียบ
ใบลอยแตะผิวน้ำ
ก้านใบเรียบ ก้านใบและก้านดอกค่อนข้างหนียว ดอกชูขึ้นพ้นน้ำ
บานตอน กลางคืน
สกุล Victoria
บัววิกตอเรีย
ชื่อเรียกทั่วไป "บัวกระด้ง"
มีขนาดใหญ่ที่สุด ขอบใบยกขึ้นตั้งตรง คล้ายกระด้ง มีหนามแหลม
บัวแต่ละสกุลมีความหลากหลายต่างกัน ในปัจจุบัน มีสายพันธุ์แท้ และ สายพันธุ์ลูกผสมมากมายให้ผู้รักบัวซื้อมาปลูกเป็นไม้ประดับสวน มองแล้วให้เกิดความสวยงาม ช่วยใฟ้ผ่อนคลายเมื่อเราเหนื่อยล้าจากการทำงาน และ บัวยังมีประโยชน์ อีกมากมายในเรื่องของสมุนไพรอีกด้วย
